Yapay Zeka

Dünyanın en büyük elektronik üreticisi Çinli Foxconn'un patronu Gou, 11 işçisinin intiharından sonra ilk kez Batı basınına kapılarını açtı.

Dünyanın en büyük elektronik üreticisinin patronu ilk kez Batı basınına konuştu. Fabrikalarında meydana gelen intihar olaylarını başlarda fazla ciddiye almadığını itiraf eden Foxconn CEO’su Terry Gou, “ancak dördüncü intihardan sonra birşeyler yapmam gerektiğini anladım” dedi.

Bloomberg Business Week dergisine özel demeç veren elektronik devinin kurucusu ve patronu Gou, dördüncü değil ama geçen Mayıs ayında dokuzuncu işçinin yatakhane penceresinden ölüme atlamasından sonra geniş çaplı önlemler almaya başladığını söyledi.

Derginin aktardığına göre, ‘işçilerin düşük ücretlerle çalışıp fabrika yatakhanelerinde uyuduğu’ firma, son bir yıl içinde 11 intihar olayına sahne olunca, Batılı tüketicinin ve sivil toplum örgütlerinin gözlerini üzerine çekti. Batılı işverenler, Foxconn’a inanılmaz derecede ucuza ürettirdiği cihazlarının ‘asıl’ maliyetinin çok daha fazla olduğu konusunda korkuya kapılarak firmayı sorgulamaya başladı. Elbette Batı basınıyla birlikte.

Başta Apple olmak üzere yabancı müşterilerinin baskılarına dayanamayan Gou, intihar olaylarının artması üzerine önce işçilerin maaşlarını ikiye (ayda 176 dolara) katladı. Ardından mesai saatleri dışında fabrikalarında sosyal ve kültürel faaliyetler düzenletmeye başladı. Bugün 20 fabrikanın tümünde tam teşekküllü psikolojik danışmanlık merkezleri bulunuyor. Son önemli adım olarak da, firma tarihinde ilk kez bir Batılı PR (halkla ilişkiler) ajansıyla, New York merkezli Burson-Marsteller ile anlaştı.

Yaklaşık 35 yıllık geçmişi olan Foxconn, Çin’in farklı yerlerinde 20 dev fabrikada toplam 920 bin, dünya genelinseyse 1.1 milyon işçi çalıştıran bir imparatorluk. Firma, IBM, Cisco, Microsoft, Dell, Nokia, Sony, Hewlett-Packard ve tabi Apple’a üretim yapıyor. Örneğin bugün herkesin beğenerek kullandığı iPhone 3GS ve 4 modelleriyle Sony PlayStation konsollar Foxconn tarafından üretiliyor.

Dergi, Gou’nun yükselişini de şu sözlerle aktarıyor: “Askerlikten sonra lojistik memuru olarak çalışırken ‘geleceğin ihracatının elektronik ağırlıklı olacağını’ gördü Gou. İlk işini annesinden aldığı 7 bin 500 dolar krediyle 1974’te Taipei’de kurdu ve siyah-beyaz televizyonlar için kanal değiştirme düğmeleri imal etmeye başladı. İlk müşterisi de Chicago merkezli Admiral TV firmasıydı. Onu RCA, Zenith ve Philips izledi.

Ancak Foxconn’un asıl sıçraması, 1980’de Atari 2600 oyun konsolu için konektör üretmeye başlamasıyla oldu. Onu Japon ve Amerikalı firmalar için çeşitli elektronik cihaz bileşenlerinin üretimi izledi. Zaman içinde ABD’de iştiraklere yatırım yapan Gou’nun bugün kişisel serveti 5.9 milyar dolar civarında.

iPod, PlayStation, HP bilgisayar gibi ürünlerin neredeyse tamamının montajını yapan Foxconn, yıl sonunda Türkiye’de de HP ile ortak olarak ilk fabrikasını açacak.